Sposób na odrabianie lekcji - technika pomidora

O tej technice jest sporo w internecie, również po polsku, dlatego napiszę w dużym skrócie i dostosowane do dzieci.
Technika w oryginale nazywa się: Pomodoro Technique® Dlaczego nie "tomato"? Bo wymyślił ją Włoch, dla którego pomidor to "pomodoro".

Chciałabym ją Wam gorąco polecić, bo uważam, że nadaje się nie tylko do zapobiegania zawałom serca u rodziców rozkojarzonych dzieci, próbujących ich (te dzieci, a nie rodziców) zmobilizować do odrabiania lekcji. Moim zdaniem jest dobrym narzędziem do świadomego ćwiczenia coraz sprawniejszego koncentrowania się.

Technikę tę stosuję już od jakiegoś czasu i muszę powiedzieć, że jest naprawdę prosta i skuteczna.

W wielkim skrócie polega na bardzo intensywnej pracy przez określony z góry czas odliczony na stoperze i krótkim odpoczynku. Każda taka jednostka czasowa pracy nazywana jest "pomidorem" (ze względu na kształt i kolor niektórych minutników kuchennych). To, co będziemy robić w czasie pomidorów planujemy z góry. Pomidor pod żadnym pozorem nie może zostać przerwany, nawet jeśli jest konieczne wyjście do ubikacji. Jeśli tak się stanie, pomidora nie zaliczamy - zaczynamy następnego.

Po wykonaniu jednego nieprzerwanego pomidora z satysfakcją odhaczamy jego wykonanie na specjalnym arkuszu.
Po każdym pomidorze jest bardzo krótka, 5 minutowa przerwa, w czasie której nie można myśleć świadomie nad tym, nad czym się pracowało. Można zrobić sobie herbatę, poplotkować o czymkolwiek, popatrzeć przez okno.

Po każdych 4 pomidorach przerwa jest dłuższa, 15-minutowa. Jeśli po tych 15 minutach wracamy do pracy, to zajmujemy się inną aktywnością. (np zamieniamy matematykę na polski).

Długość pomidora, to 25 minut. Można i powinno się początkowo ustalić krótsze pomidory dla dzieci młodszych i mających stwierdzone problemy z koncentracją uwagi.

Sposób ustalenia długości pomidora:

Robimy z dzieckiem jeszcze zanim dowie się o technice, zabawę na sprawdzenie, jak najdłużej potrafi się skupić na nudnej pracy. Praca dowolna - ale najlepiej nieco podobna do tego, na czym będziemy potem stosowali technikę pomidora. Włączamy stoper, obserwujemy dziecko i gdy zacznie mówić o czymś innym lub gdy zaczyna mieć "pusty" wzrok, wyłączamy stoper, zapisujemy czas i gdy wróci do pracy, to zaczynamy od nowa. Po 1 - 2 dniach takiej zabawy wiemy już, na ile dziecko najdłużej potrafi się skupić. Ustalamy czas jego pomidora nieco poniżej tej granicy. Co jakiś czas, gdy skupianie na taki czas okazuje się już dla dziecka łatwe, można wydłużać czas, aż osiągnie się standardowe 25 minut.

Sposób postępowania z rozpraszaczami wewnętrznymi w czasie trwania pomidora:

Każde rozproszenie (przypomnienie sobie o spotkaniu, o jedzeniu, o czymś do zrobienia) zapisujemy w skrócie na arkuszu, na którym odhaczamy pomidory i natychmiast wracamy do pracy, chyba że decydujemy się na przerwanie pomidora (co się wiąże z jego niezaliczeniem). Przy każdym pomidorze zaznaczamy kreseczką każde rozproszenie, rejestrujemy go tylko - chodzi początkowo tylko o to, aby nauczyć się je samemu świadomie zauważać (tylko zauważać - a nie martwić się, że się pojawiają!). Po skończeniu pomidora odczytujemy przyczyny każdego rozproszenia i dopiero decydujemy, co z nimi zrobić (wpisujemy je do kalendarza, skreślamy jako nieważne itp). Z czasem rozproszeń wewnętrznych powinno się pojawiać coraz mniej. Dziecko uczy się coraz lepiej koncentrować na zadaniu do wykonania.

Programik pomocny w stosowaniu tej techniki opisałam w temacie Przydatne programy z internetu.

Po latach stosowania mała obserwacja - w przypadku matematyki z niektórymi dziećmi, mającymi bardzo duże zaburzenia uwagi, pomidory ograniczone czasem, a nie ilością zadań, nie zawsze dobrze działają.

W takich sytuacjach stosuję modyfikację tej metody: 4 zadania (podpunkty a) b) itp traktuję jako oddzielne zadania) -> przerwa 5-10 minut z wyjściem z pomieszczenia, otworzeniem okna. Wizja krótkiej porcji do wykonania i przerwy działa doskonale na wszystkie dzieci.

Chociaż te 4 zadania dziecko robi czasami i 40 minut, mimo to wie, że czas zależy tylko od szybkości jego pracy, dlatego łatwiej jest mu się skupić. Na jednym z dzieci z ZA stosuję to od 3 lat, przeszło w rytuał i działa bez zarzutu, pomimo że początki z różnymi nauczycielami, również ze mną były jedną wielką porażką.